Nghọta ihe omuma na usoro omumu

Ihe omuma ihe omuma bu usoro nke umu mmadu nwere mgbe o ruru inweta ihe omuma. Nkà ndị a gụnyere itinye uche, ncheta, ihe okike, na echiche nkịtị. Echiche mmadụ na-eweta ọtụtụ usoro ma ọ bụ usoro dị ka ijide na ịkọwa ụfọdụ ihe nkwalite, nchekwa ha na ebe nchekwa yana nzaghachi sochirinụ.

Achọpụta ihe ọmụma metụtara ọgụgụ isi, mmụta na mmepe nke mmadụ. Ha dị oke mkpa ma a bịa n'ịhụ na onye ahụ kwuru nwere ike itozu ọgụgụ isi na mmụọ na inwe ike ihu ọrụ dịgasị iche iche na-ebilite na ndụ ya niile. 

Etu esi emeputa akuko

Enwere ike ịkọwa nkà ọgụgụ isi n'akụkụ anọ dị iche iche:

• Akụkụ nke mbụ mejupụtara amụma nke otu ihe omume. Onye ahụ nwere ikike nke ịmatacha ihe ga-eme n’ọdịnihu ma i mee ihe ụfọdụ. Ọ bụrụ na esiteghị na nsonaazụ ahụ dị ka atụ anya ya, onye ahụ nwere ike ịkwụsị oge ọ bụla site na ịme ihe ahụ. Nlepụ anya dị oke mkpa ma dịkwa ezigbo mkpa ka mmadụ wee nwee ike ibikọ n’enweghị nsogbu ọ bụla n’obodo.
• Akụkụ nke abụọ amara dị ka atụmatụ ma ọ bụghị naanị ikike mmadụ nwere ịkọwapụta nsonaazụ ga-esite na omume ndị emere. Ikike a dị mkpa iji setịpụ usoro ihe mgbaru ọsọ na ndụ. 
• Na nwale bụ nke atọ n'ime cognitive ikike. Ọ bụ maka ikike mmadụ ga-enwe ike inyocha otu ihe ọ ga - eme ma ọ ga - emezi ya iji ruo ebe ọ chọrọ.
• Innovation bu nke ikpeazu n’ime udiri nka a ma nwee ikike icho uzo ozo iji mezuo ebumnuche ndi edoro. Onye ahụ na-eme ihe gara aga ma si ebe ahụ mee ihe iji ruo ihe mgbaru ọsọ ndị dị otú ahụ n'oge ndụ ya niile. 

Klas nkà mmụta

Enwere klaasị abụọ ma ọ bụ ụdị ikike nghọta:

Nke mbu bu ihe omuma dika nke a ọ bụkwa ha na-eme ka mmadụ nwee ike ịkọwapụta ihe ọmụma. Ihe ndị a bụ:

• Ike ije ozi ma ọ bụ jide ụfọdụ nkọwa.
• Nghọta ma ọ bụ ikike ịghọta ihe e jidere.
• Nkọwapụta nke otu azịza tupu ihe ahuhu.
• Ibu ihe n'isi e biri ndụ ka ọ bụrụ ihe ndabere maka ahụmịhe n'ọdịnihu.

Metacognitive nkà bụ nke abụọ ụdị nke cognitive nkà na-adị na Ha na-enye onye ahụ ohere ịchịkwa, mara ma mezie usoro nghọta dị iche iche. Ọ bụghị ihe ọzọ karịa inwe ike ịmụ ihe.

Ihe atụ nke ikike nghọta ma ọ bụ nkà

Ọzọ anyị ga-egosi gị ụfọdụ ihe atụ nke ikike ịmata ihe:

• Ikike asusu bu ikike mmadu nwere ijizi asusu na enweghi nsogbu. O nwere ike ịgụnye ụtọasụsụ, ọkọlọtọ, ma ọ bụ nkọwapụta.
• Ikike nke nlebara anya nwere ike ịghọta karịa ihe ndị ọzọ nwere ike ịghọta. Ọ gụnyere ihe ndị dị ka itinye uche n’ihe ma ọ bụ ọ̀tụ̀tụ̀ ọsọ ọsọ mgbe ị na-aza otu ajụjụ.
• Ikike nke iwepu ihe abụghị ihe karịrị ikike mmadụ nwere iji tugharia usoro dị mgbagwoju anya n'uche na tugharia ha n’ime uzo di nfe ma dikwa nke oma Nke a bụ okwu nke iche echiche ma ọ bụ usoro mgbakọ na mwepụ.
• Ihe omuma ma obu ikike mmadu nwere ike ighota onodu di iche iche. Ọ ga-abụ ihe ezi uche dị na ya ma ọ bụ ọgụgụ isi. 

Na nkenke, Nghọta ikike bụ ikike na ikike iche echiche ụmụ mmadụ ga-enwe ike ịghọta ụwa gbara ha gburugburu. Nkà ndị a bụ isi mgbe a bịara n'ịhazi ihe nkwalite dị iche iche metụtara uche ise dịka ịhụ, ịnụ, isi, uto na aka. Utọ usọ oro anam mme owo ẹfiọk n̄kpọ. Nkà mmụta uche na-akụzi mmụta na iche echiche, n'ụzọ dị otú a anyị nwere eziokwu nke ihe anyị na-amụ na ụzọ kachasị mma iji zụlite ma tinye ya n'ọrụ.