El xoog u sheegashada Waa mid ka mid dhibaatooyinka ugu daran ee bulshada maanta jira iyo duruufaha waxbarasho. Dadka caanka ah qaarkood ayaa sidoo kale ku tilmaamay inay ahaayeen dhibanayaal nooc ka mid ah dhibaataynta. Aktarada Vanesa romero, qoraaga buugga "Milicsiga timo cad." Ama jilaaga Nacho Guerreros, mid ka mid ah wejiyada La que se avecina, waa qoraaga buugga: "Sidoo kale waxaan la kulmay cagajugleyn." Da'da teknolojiyadda sidoo kale waxay saameyn ku yeelaneysaa isbeddelka dhibaatadan tan iyo hadda, dhibaataynta xitaa wey sii dheeraan kartaa internetka. Mid ka mid ah buugaagta ugu fiican ee mowduucan laga hadlayo ayaa ah "Xoogsheegashada, El acoso Escolar". Buug uu qoray William Voors.
Kahor a kiiska xoogsheegashada aad ayey muhiim u tahay in waalidiinta iyo macallimiintu ay dhiirrigeliyaan xiriir joogto ah. Si kale haddii loo dhigo, xilliga waalidku qabo nooc kasta oo shaki ah, waa inay u soo bandhigaan baraha ardayga iyo maamulaha dugsiga.
Marwalba ma sahlana in la aqoonsado waxa dhacaya maxaa yeelay, mararka qaarkood, dhibanaha xoog sheegashadu wuxuu qariyaa waxa dhacaya cabsi ama ceeb darteed. Waalidiinta iyo macallimiintu waa barta ugu muhiimsan ee lagu taageerayo ardayga la-dagaallanka xoogsheegashada. Buuggii hore loo sharraxay "Xoogsheegashada: Xoogsheegashada Iskuulka"; waa aalad waxtar badan u leh helitaanka macluumaadka. Waa maxay astaamaha cagajuglayntu?
Saamaynta ay kadeedku ku yeesho dhibbanaha
1. U janjeera go'doomin. Dhibaatada hagardaamadu waxay horseeddaa soo noqnoqoshada qorshooyinka kali. Cunugga ama dhallinta qaangaarka ah waxay la kulmaan cabsi ay ka qabaan inay la kulmaan kuwa kale iyagoo dareemaya cabsi ay ka qabaan qaar ka mid ah fasalka.
2. Ilmuhu wuu ka faraxsan yahay inta lagu jiro dhammaadka usbuuca ama fasaxa marka loo eego inta lagu jiro usbuuca ay tahay inuu dugsiga aado. Deegaanka dugsigu waa sababta murugada, silica iyo culeyska cunuga. Taasi waa, ku noolow jadwalkan qaab xun. Sidaa darteed, murugadu waa astaan suuragal ah oo xoog sheegasho.
3. Guud ahaan, ka walwal iyo rafaad in ardaygu la kulmo xoogsheegashada dartiis waxay saameyn ku yeelataa niyadda iyo awoodda wax u qabashada. Sababtaas awgeed, canugga waxaa laga yaabaa inuu yeesho natiijooyinka baaritaanka ka xun.
4. Is-aaminaad hooseeya. Caydu waa taabasho dareen diidmo ah. Taasi waa, in kasta oo salaaxida togan ay tahay kuwa bixiya aqoonsi bulsheed, taa lidkeed, jeesjeesku wuxuu saameyn ku yeeshaa fikirka qofka ee naftiisa. Qofka ayaa iska fiiriya muraayadda gurracan ee jawaab celinta uu ka helo dadka kale. Si kale haddii loo dhigo, waxay gudaha ka dhigeysaa qaar ka mid ah farriimaha ay hesho.
5. Welwelka iyo raaxo-darradu waxay sidoo kale saameyn ku yeelan karaan dhinacyada maalinlaha ah ee nolosha ilmaha ama dhalinyaro. Tusaale ahaan, ardaygu mar dambe kuma raaxeysto waxqabadyadii uu jeclaan jiray. Marka laga eego dhinaca rabitaanka cuntada waxaa jiri kara laba daraf oo kala duwan. Ama waad ku khaldami kartaa gaajada walaaca. Ama, liddi ku ah, walwalku wuxuu soo saari karaa nooc ka mid ah guntin caloosha oo cuntada ka dhacda. Waxay kaloo dhici kartaa in xoog sheegashada lagu muujiyo astaamaha miyir la'aanta sida qarowga badan ee habeenkii.
6. Marka laga eego dhinaca shaqsi ahaaneed, dhibbanaha waxaa laga yaabaa inuu u muuqdo mid caajis ah oo ay ku yartahay firfircoonidiisu. Wax ka dhashay luminta dhalanteedka.