शिक्षकांना प्रेरणा देण्यात खूप महत्वाची भूमिका असते विद्यार्थी आणि ते विद्यार्थ्यांच्या स्वाभिमान पोसण्यासाठी निर्णायक आहेत. सकारात्मक आणि प्रबलित संदेशांद्वारे शिक्षकास विद्यार्थ्याला सक्षम बनवण्याची क्षमता असते. एकापेक्षा जास्त प्रसंगी, शिक्षक सामान्य चुक सुधारण्यासाठी स्वत: ची टीका न करण्याची चूक करतात.
जेव्हा वर्गात टक्केवारी विद्यार्थीच्या ते अयशस्वी होण्याचे प्रमाण खूप जास्त आहे आणि बर्‍याच विद्यार्थ्यांना जावे लागते शिकवण्या तो विषय उत्तीर्ण होण्यासाठी, शिक्षकाचीही त्याची जबाबदारी आहे. असे शिक्षक आहेत ज्यांना बरेच काही माहित आहे परंतु ते सर्व ज्ञान चांगल्या प्रकारे कसे व्यक्त करावे हे माहित नाही. पुढील लेखात आम्ही आपल्याला घटक किंवा घटकांची एक मालिका दर्शवित आहोत जे वर्गात शिक्षकांची आकृती इतकी महत्त्वाची का आहे हे दर्शवेल.
विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक कामगिरीमध्ये शिक्षकाचे महत्त्व
शिक्षक हा विद्यार्थ्यांसाठी संदर्भाचा एक आकृती आहे, म्हणून याचा अर्थ न गमावता, जवळचे वैयक्तिक बंधन असणे महत्वाचे आहे अधिकार. वर्गात विद्यार्थ्यांची आवड जागृत करण्यासाठी निलंबनाच्या भीतीचा उपयोग म्हणून शिक्षकांवर विद्यार्थ्यांवर नकारात्मक प्रभाव पडतो.
त्याचप्रमाणे, शिक्षकाचा प्रभाव आहे नकारार्थी प्रकार जेव्हा तो केवळ विद्यार्थ्यांच्या अपयशावर टीका करतो परंतु त्यांच्या क्षमता आणि यशाचे कौतुक करत नाही. प्रत्येक विद्यार्थ्याला अंतर्गत कौशल्य आहे या आधारे प्रत्येक शिक्षकाने आपले वर्ग शिकवले पाहिजेत. आणि शिक्षकांना विद्यार्थ्यांना ती भेट शोधण्यात मदत करावी लागते.
वर्गात त्यांची नेतृत्व क्षमतानुसार शिक्षकांचे प्रकार
सर्व शिक्षक वर्गात वेगवेगळे विषय एकाच प्रकारे शिकवणार नाहीत. अशा प्रकारे तीन प्रकारचे शिक्षक असू शकतात:
- हुकूमशहा शिक्षक म्हणजे तो स्वतः सर्व निर्णय वर्गात घेतो आणि विद्यार्थ्यांना मत देऊ देत नाही. मत न देता वेगवेगळी कार्ये आणि व्यायाम केले पाहिजेत. तो विद्यार्थ्यांपासून विचलित झाला आहे आणि विद्यार्थ्यांची वागणूक सुधारण्याची पद्धत म्हणून सकारात्मक शिक्षेचा पर्याय आहे. या माघारीमुळे विद्यार्थ्यांना अभ्यासाचे आणि अभ्यासाचे लक्ष कमी होते.
- लोकशाही शिक्षक विविध कार्ये स्थापित करताना विद्यार्थ्यांची मते विचारात घेतात. तो विद्यार्थ्यांद्वारे व्यक्त केलेल्या सर्व सूचनांसाठी खुला आहे आणि त्यांच्या जवळच आहे. तो शिक्षेचा वापर करीत नाही आणि विद्यार्थ्यांच्या वर्तणुकीत सुधारणा करताना सकारात्मक मजबुतीकरणाची निवड करतो.
- शिक्षकांचा शेवटचा प्रकार म्हणजे निष्क्रिय. या प्रकरणात, शिक्षक विद्यार्थ्यांकडे सर्व जबाबदारी सोडतात. तो विद्यार्थ्यांशी संवाद साधत नाही आणि बाजूलाच राहतो. शिक्षक केवळ वर्गात कसे काम करावे हे ठरवितात, कारण शिक्षक फक्त विषय न घेता विषय घेण्यास मर्यादित असतात.
शिक्षकांचे हे तीन वर्ग थेट विद्यार्थ्यांच्या शालेय कामगिरीवर परिणाम करतील. डेटा सूचित करतो की ज्या विद्यार्थ्यांना हुकूमशाही आणि लोकशाही शैलीने शिकवले जाते त्यांना चांगले ग्रेड असतात. तथापि, हे लक्षात घेतले पाहिजे की हुकूमशाही शिक्षकाच्या बाबतीत, विद्यार्थ्यांना शिकण्याची गरज भासत नाही तेव्हाच ते आवड आणि प्रेरणा दर्शवितात. या विद्यार्थ्यांसाठी शाळेत जाणे काहीतरी नकारात्मक बनते आणि बहुतेक प्रकरणांमध्ये ते सकारात्मक नसते.
या वर्गात नेतृत्व करणा teacher्या शिक्षकाव्यतिरिक्त, विद्यार्थ्यांवर थेट परिणाम करणारा आणखी एक घटक म्हणजे शिकवणी गटाकडून त्यांच्याकडून अपेक्षा आहे. शिक्षक विद्यार्थ्यांशी ज्या पद्धतीने वागतील त्या शिक्षणामुळे शिक्षक त्यांच्याविषयीच्या अपेक्षेच्या मालिका दाखवेल स्वतःच्या शाळेच्या कामगिरीवर परिणाम होतो. हे व्यावसायिकपणे पायग्मॅलियन प्रभाव म्हणून ओळखले जाते. अशा प्रकारे, जर विद्यार्थ्यास असा विश्वास असेल की शिक्षकाने त्याच्याविषयी अपेक्षा ठेवल्या असतील तर तो चांगले निकाल मिळविण्यासाठी अधिक प्रयत्न करेल आणि शिक्षकांना निराश करणार नाही. उलटपक्षी, जे विद्यार्थी स्वत: बद्दल काही अपेक्षा नसतात असा विचार करतात ते वर्गात गैरवर्तन करतात आणि चांगले ग्रेड मिळविण्यासाठी केवळ प्रयत्न करतात.
थोडक्यात, जेव्हा विद्यार्थ्यांची शालेय कामगिरी चांगली असते किंवा त्याउलट त्यात अपयश येते तेव्हा शिक्षकाची आकृती महत्त्वाची आणि आवश्यक असते. शिक्षक वर्गात एक नेता आणि संदर्भ व्यक्ती असावा आणि थोडा अधिकार दर्शविला पाहिजे जरी ते स्वतः विद्यार्थ्यांमधे गुंतले आहेत. प्रेरणा आणि शिकण्याची इच्छा प्रसारित करणे महत्वाचे आहे, जेणेकरून शैक्षणिक निकाल शक्य तितके सर्वोत्कृष्ट असतील.