आपल्या स्मृतीबद्दल जितके आपल्याला माहित असेल तितके आपण त्यास कसे सुधारू शकता हे समजेल. मेमरी आठवणी साठवते आणि आज आपण कोण आहोत हे समजण्यास मदत करते. असे लोक आहेत जे स्मृतींना त्यांच्या वैशिष्ट्यांचा आणखी एक भाग मानतात परंतु हे खरोखर स्पर्श करण्यासारखे काहीतरी नाही, ही एक संकल्पना आहे जी लक्षात ठेवण्याच्या प्रक्रियेचा संदर्भ देते.
पूर्वी, बर्‍याच तज्ञांना मेमरीचे वर्णन करणे हे एक लहान लहान फाइलिंग कॅबिनेट आहे जे वैयक्तिक मेमरी फोल्डर्समध्ये भरलेले आहे ज्यात माहिती संग्रहित आहे. इतरांनी स्मृतीची तुलना मानवी टाळूच्या खाली एम्बेड केलेल्या न्यूरो सुपर कॉम्प्यूटरशी केली. परंतु आज तज्ञांचे मत आहे की स्मृती त्यापेक्षाही अधिक क्लिष्ट आणि मायावी आहे आणि हे मेंदूत एखाद्या विशिष्ट ठिकाणी नसते, परंतु संपूर्ण मेंदूत एक प्रक्रिया असते.
तुझी आठवण
आज सकाळी न्याहारीसाठी काय केले ते आठवते का? जर दुधासह मोठ्या वाडग्याच्या दाण्याची प्रतिमा मनात आली तर आपण ती निर्जन मज्जातंतूंच्या गल्लीतून उचलली नाही. त्याऐवजी, ती स्मरणशक्ती एक अविश्वसनीयपणे जटिल विधायक शक्तीची परिणती होती, जी आपल्या प्रत्येकाच्या मालकीची आहे मेंदूमध्ये विखुरलेल्या वेब सारख्या पेशींच्या नमुन्याचे भिन्न मेमरी प्रिंट एकत्र केले.
आपली "मेमरी" प्रत्यक्षात आपल्या आठवणी तयार करण्यात, संचयित करण्यात आणि पुनर्प्राप्त करण्यात भिन्न भूमिका बजाविणार्‍या सिस्टमच्या गटाने बनलेली आहे. जेव्हा मेंदू माहितीवर सामान्यपणे प्रक्रिया करतो तेव्हा सर्व सातत्याने विचार प्रदान करण्यासाठी या भिन्न यंत्रणा एकत्र काम करतात.
स्मृती एक जटिल बांधकाम आहे
जे एकल स्मृती असल्याचे दिसते ते प्रत्यक्षात एक जटिल बांधकाम आहे. आपण एखाद्या वस्तूचा विचार केल्यास, उदाहरणार्थ, एखादा पेन, आपला मेंदू ऑब्जेक्टचे नाव, त्याचे आकार, त्याचे कार्य, पृष्ठ स्क्रॅच करते तेव्हा ध्वनी पुनर्प्राप्त करतो ... "पेन" म्हणजे काय ते आठवणीचा प्रत्येक भाग मेंदूत वेगळ्या प्रदेशातून येतो. "पेन" ची संपूर्ण प्रतिमा सक्रियपणे मेंदूद्वारे वेगवेगळ्या क्षेत्रांमधून पुनर्रचना केली गेली आहे. न्यूरोलॉजिस्टांना हे भाग एका सुसंगतपणे पुन्हा एकत्र कसे केले जातात हे समजण्यास सुरवात झाली आहे.
आपण सायकल चालवत असल्यास, सायकल कशी चालवायची याची आठवण मेंदूच्या पेशींच्या संचामधून येते; येथून ब्लॉकच्या शेवटी कसे जायचे याची आठवण दुसर्‍याकडून येते; दुसर्‍याच्या सायकल सुरक्षेच्या नियमांची आठवण; आणि जेव्हा कार धोकादायकपणे जवळ येते तेव्हा आपल्याला ती चिंता वाटते इतर
तथापि, आपल्याला हे वेगळे मानसिक अनुभव कधीच कळत नाहीत किंवा ते आपल्या मेंदूच्या निरनिराळ्या भागातून येतात कारण ते सर्व एकत्र चांगले काम करतात. खरं तर, तज्ञ आम्हाला सांगतात की आपल्याला कसे आठवते आणि आपण कसे विचार करता हे यात पक्की भिन्नता नाही.
याचा अर्थ असा नाही की शास्त्रज्ञांनी प्रणाली कशी कार्य करते हे शोधून काढले आहे. आपल्याला अद्याप कसे आठवते किंवा आठवण्यादरम्यान काय होते हे त्यांना अद्याप पूर्णपणे समजलेले नाही. मेंदू कशा आठवणींचे आयोजन करतो आणि त्या आठवणी कशा मिळवल्या जातात आणि संग्रहित केल्या जातात याचा शोध मेंदूंच्या संशोधकांमध्ये दशकांपासून न संपणारा शोध आहे. तरीही, काही अनुमान काढण्यासाठी पुरेशी माहिती आहे. मेमरी प्रक्रिया एन्कोडिंगपासून सुरू होते, नंतर संचय आणि शेवटी पुनर्प्राप्तीकडे जा.
मेमरी कशी कार्य करते हे समजण्यासाठी कोडिंग
मेमरी तयार करण्यासाठी एन्कोडिंग ही पहिली पायरी आहे. इंद्रियांमध्ये रुजलेली ही एक जीवशास्त्रीय घटना आहे आणि ही धारणा ने सुरू होते. तज्ञांचा असा विश्वास आहे की हिप्पोकॅम्पस, मेंदूच्या दुसर्‍या भागासह, ज्याला फ्रंटल कॉर्टेक्स म्हणतात, विविध सेन्सॉरी इनपुटचे विश्लेषण करण्यासाठी आणि ते लक्षात ठेवण्यासारखे आहे की नाही हे ठरविण्यास जबाबदार आहे. जर ते असतील तर ते आपल्या दीर्घकालीन स्मृतीचा भाग होऊ शकतात. वर सांगितल्याप्रमाणे, माहितीचे हे विविध बिट मेंदूत वेगवेगळ्या भागात साठवले जातात. तथापि, सुसंगत मेमरी तयार करण्यासाठी हे बिट्स आणि तुकडे कसे ओळखले आणि पुनर्प्राप्त केले हे अद्याप माहित नाही.
जरी मेमरीची सुरूवात आकलनापासून होते, तरीही ती विजेवर आणि रसायनांच्या भाषेत एनकोड केलेली असते आणि संग्रहित केली जाते. हे कसे कार्य करते ते येथे आहे: मज्जातंतू पेशी Synapse नावाच्या बिंदूवर इतर पेशींशी कनेक्ट होतात. आपल्या मेंदूतील सर्व क्रिया या सारांशांवर घडतात, जेथे संदेश वाहून नेणारी विद्युत डाळी पेशी दरम्यानच्या मोकळ्या जागेत जातात.
अंतराच्या पलिकडे नाडीचे विद्युत गोळीबार न्युरोट्रांसमीटर म्हणतात रासायनिक मेसेंजरच्या सुटकेस कारणीभूत ठरते. हे न्यूरोट्रांसमीटर शेजारच्या पेशींमधील रिक्त स्थानांमधून पसरतात, शेजारच्या पेशींना बंधनकारक असतात. प्रत्येक मेंदू सेल अशा प्रकारचे हजारो दुवे तयार करू शकतो, ज्यामुळे मेंदूला जवळजवळ 100 ट्रिलियन synapses दिले जातात. मेंदूच्या पेशींच्या ज्या भागांमध्ये हे विद्युत आवेग येते त्यांना डेंडरिट्स म्हणतात. मेंदूच्या पेशींच्या मेंदूतल्या मेंदूतल्या पेशींच्या पंखांच्या सुलभ सूचना.
मेंदूच्या पेशींमधील संबंध विशेषतः बनविलेले नसतात, ते सर्व वेळ बदलतात. ब्रेन सेल्स नेटवर्कमध्ये एकत्रितपणे कार्य करतात, स्वत: ला अशा गटांमध्ये संघटित करतात जे विविध प्रकारच्या माहिती प्रक्रियेमध्ये तज्ञ आहेत. जसे की मेंदूत एक सेल दुसर्‍यास सिग्नल पाठवितो, त्या दोघांमधील Synapse अधिक मजबूत होते. त्यांच्यात जितके अधिक सिग्नल पाठवले जातील तितके कनेक्शन अधिक मजबूत होईल.
म्हणूनच, प्रत्येक नवीन अनुभवासह, आपला मेंदू हळूहळू त्याच्या भौतिक संरचनेची पुनर्जन्म करतो. खरं तर, आपण आपला मेंदू कसा वापरता हे आपला मेंदू कशा प्रकारे संघटित आहे हे निर्धारित करण्यात मदत करतो. ही लवचिकता आहे, ज्यास वैज्ञानिक म्हणतात प्लास्टिक, आपल्या मेंदूचे जर नुकतेच नुकसान झाले तर ते पुन्हा चालू करण्यात मदत करते.
मेंदू आपल्या अनुभवांना प्रतिसाद म्हणून संघटित करतो आणि पुनर्रचना करतो, अनुभव, शिक्षण किंवा प्रशिक्षणाद्वारे आणलेल्या बाह्य इनपुटच्या परिणामामुळे आठवणी तयार करतो.
त्यानंतर माहिती अल्पकालीन मेमरीकडे पुरविली जाते ज्याची आठवण मर्यादित कालावधीत असते आणि / किंवा जर त्या माहितीवर पुरेसे कार्य केले गेले असेल किंवा भविष्यात परत आठवणीत आणण्यासाठी पुरेसा भावनिक परिणाम झाला असेल तर. ही माहिती लक्षात ठेवणे पुनर्प्राप्ती प्रक्रियेद्वारे केले जाते.