मुले किंवा तरुण ज्यांना विशेष शैक्षणिक गरजा (एसईएन) आहेत ते असे आहेत ज्यांना शिकण्याची अडचणी किंवा अपंगत्व आहे ज्यामुळे त्यांना समान वयाच्या इतर मुलांप्रमाणे शिकणे कठीण होईल. आयुष्यभर मोठी समस्या न घेता बरीच मुले आणि तरुणांना त्यांच्या शिक्षणाच्या काही क्षणी सेन असेल.
हे आवश्यक आहे की शैक्षणिक संस्था मुलांमध्ये या गरजा योग्यरित्या उपस्थित राहण्यासाठी सक्षम होण्यासाठी, तसेच इतर संस्था किंवा कुटूंबाचे मूल्यांकन करू शकतात. मुलांनी योग्य व्यावसायिकांच्या मदतीने त्यांच्या अडचणींच्या अडथळ्यांना लवकर आणि सहज पार करण्यास शिकले पाहिजे. काही मुलांना अतिरिक्त मदतीची आवश्यकता असेल आणि इतरांना त्यांचा सर्व वेळ लागेल किंवा शाळा किंवा महाविद्यालयाची पहिली वर्षे समायोजित करा.
विशेष शैक्षणिक गरजांचे प्रकार
या संदर्भात उद्भवू शकणार्‍या काही घटनांचे सादरीकरण येथे आहेः
- शैक्षणिक गरजा संवेदी किंवा शारीरिक क्षेत्राशी संबंधित असू शकतात. उदाहरणार्थ, दृश्य किंवा श्रवण कमजोरी. विद्यार्थी प्रत्येक विषयावर माहिती देणार्‍या भिन्न सामग्रीमध्ये प्रवेश केल्यामुळे शिक्षण प्रक्रियेमध्ये संवाद खूप उपस्थित असतो. या कारणास्तव, व्हिज्युअल किंवा श्रवणविषयक अडचणी असलेल्या विद्यार्थ्यांकडे अभ्यासासाठी आवश्यक संसाधने असणे आवश्यक आहे. तथापि, हे लक्षात ठेवले पाहिजे की कोणत्याही मूल्यांकन पलीकडे सेवा नेहमीच वैयक्तिकृत केली जाते. प्रत्येक विद्यार्थ्याची वैशिष्ट्ये नेहमीच वैयक्तिक असतात, उदाहरणार्थ, सुनावणी कमी होण्याचे प्रमाण प्रत्येक प्रकरणात विशिष्ट असते.
- मोटर अपंगत्व. शैक्षणिक केंद्राने मुलासाठी एक सुरक्षित आणि निर्बंधित जागेची ऑफर दिली पाहिजे. अशाप्रकारे वातावरण एका बिंदूपासून दुसर्‍या ठिकाणी आरामात जाण्यासाठी विद्यार्थ्याच्या स्वायत्ततेत वाढ करते. या प्रकारची अडचण कायमस्वरुपी किंवा तात्पुरती येऊ शकते. हे अपंगत्व काही दैनंदिन कामकाजावर परिणाम करते. म्हणूनच, शिक्षण परिस्थितीशी जुळवून घेणे सोयीचे आहे जेणेकरुन विद्यार्थी त्याच्या शोधास प्रोत्साहित करेल आणि त्याला उपलब्ध असलेल्या स्त्रोतांमध्ये प्रवेश करू शकेल. विद्यार्थ्यांचे एकत्रीकरण समग्र आहे. दुस .्या शब्दांत, संप्रेषण आणि अल्पवयीन मुलांच्या भावनिक कल्याणची देखील काळजी घेतली पाहिजे.
- तीव्र आजार. आरोग्य निदान आणि त्याच्याशी संबंधित उपचार यामुळे रुग्णाच्या जीवनात बदल घडतात. उदाहरणार्थ, इस्पितळात प्रवेशाच्या वेळी विद्यार्थी वर्गात जाऊ शकत नाही. आणि कधीकधी हॉस्पिटलमध्ये मुक्काम बरेच दिवस टिकतो. इस्पितळात प्रवेश करण्याने मागील दिनक्रम बदलतो. परंतु सर्वात महत्वाची गोष्ट अशी आहे की रुग्णाला बरे होऊ शकते आणि या बदल्यात, त्यांच्या शिकण्याची प्रक्रिया सुरू ठेवा. याचा पुरावा रुग्णालयाच्या अध्यापनशास्त्राद्वारे आहे. शाळा शिकण्याच्या वातावरणापेक्षा बरेच काही आहे, ही फेलोशिपसाठी देखील एक जागा आहे ज्यात विद्यार्थी महत्त्वपूर्ण क्षण सामायिक करतात. या कारणास्तव, इस्पितळातील वर्गखोल्यांच्या क्षेत्रात ज्या शिक्षणाची जाहिरात केली जाते त्यामुळे मुलांचे जीवनमान सुधारते.
- शिकणे विकार उदाहरणार्थ, द डिस्लेक्सिया. हे भिन्न दृष्टिकोनातून वाचण्यास शिकण्यास अडचण निर्माण करते: वाचन आकलन, तोंडी ओघ आणि लय. डिसकॅल्कुलिया, शिकण्याची एक समस्या, गणिताचा अभ्यास करण्याशी संबंधित अडचणीचा संदर्भ देते. विद्यार्थी गणिताच्या परिपूर्तीत काही प्रकारचे अडथळे दाखवते जसे की अनेक संख्यांची बेरीज, एक विभाग, वजाबाकी किंवा गुणाकार.
- अस्थायी शैक्षणिक गरजा: या प्रकारच्या अडचणी विशिष्ट कालावधी दरम्यान भिन्न घटकांच्या परिणामी प्रकट होतात. शैक्षणिक जीवनातील विशिष्ट कालावधीत विद्यार्थ्यास जास्त लक्ष दिले पाहिजे. तात्पुरत्या गरजा तात्पुरत्या स्वरुपाच्या असतात.
- कायम शैक्षणिक गरजाउलटपक्षी, ते संपूर्ण शाळेच्या कालावधीसाठी असतात.
- उच्च क्षमता. जेव्हा एखादा विद्यार्थी शैक्षणिक समर्थनाची आवश्यकता दर्शवितो, कारण असे आहे की इतर घटकांव्यतिरिक्त, नेहमीच्या वर्गातील दिनक्रम त्या वेळेस आवश्यक असलेल्या गोष्टींशी जुळत नाही. या प्रकरणात, विद्यार्थी उच्च शैक्षणिक कामगिरी दाखवते किंवा त्याच्यात मोठी क्षमता आहे. व्यक्ती एका क्षेत्रात किंवा अनेक ठिकाणी बाहेर उभी राहते. विद्यार्थी लवकरच नवीन माहितीचे आत्मसात करतो आणि त्यास पूर्वी शिकलेल्या गोष्टींमध्ये समाकलित करते.
- चिंता विकार. या घटकावर एकाग्रतेवर, वर नकारात्मक प्रभाव पडतो प्रेरणा आणि शाळा कामगिरी मध्ये.
शैक्षणिक केंद्रे आणि विशेष शैक्षणिक गरजा असलेल्या मुलांच्या कुटुंबांमध्ये जवळून संवाद असणे फार महत्वाचे आहे. शाळा विद्यार्थ्यांसाठी एक संदर्भ वातावरण आहे, परंतु घर देखील तसे आहे. या कारणास्तव, वडील आणि माता या मुलांना त्यांच्या शिक्षण प्रक्रियेत मार्गदर्शन करतात. शैक्षणिक केंद्र कुटुंबासमवेत प्रश्नांची उत्तरे देण्यासाठी, पाठिंबा आणि साथीची साधने देतात. त्यांच्या मुलाच्या शिक्षणाबद्दल कुटुंबाची वचनबद्धता खूप महत्वाची आहे, परंतु त्यांच्या स्वत: च्या मुलाच्या स्वतःच्या शिकण्याच्या प्रक्रियेच्या (इतर वेगळ्या वर्गातील विद्यार्थ्यांसह, त्याची वेग तुलना न करता) खरोखरच अपेक्षा बाळगणे देखील आवश्यक आहे.
याव्यतिरिक्त, हे देखील लक्षात घेतले पाहिजे सामाजिक स्वरूपाच्या शैक्षणिक गरजा असू शकतात, जसे की मजबुतीकरण वर्ग, किंवा काही विद्यार्थ्यांसह वर्गात असणे. तसे असल्यास, शाळेतील शिक्षक मूलभूत भूमिका बजावतात, कारण मुलाला अशा व्यक्तीची आवश्यकता असेल ज्यांच्याशी तो आत्मविश्वासाने व्यक्त होऊ शकेल आणि इतर मुलांबरोबर समाजीकरणाच्या प्रक्रियेत त्याला मार्गदर्शन करण्यासाठी कोणीतरी असेल.
विशेष शैक्षणिक गरजा असलेल्या विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती
शैक्षणिक समर्थनाची विशिष्ट आवश्यकता असलेल्या विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती आणि अनुदान शिक्षण आणि व्यावसायिक प्रशिक्षण मंत्रालयाने म्हटले आहे. पुढील कॉलच्या प्रकाशनाबद्दल माहिती देण्यासाठी आपण बीओईचा सल्ला घेऊ शकता. मागील कॉलमध्ये, अटेंशन डेफिसिट हायपरॅक्टिव्हिटी डिसऑर्डर किंवा एडीएचडीमुळे ग्रस्त विद्यार्थ्यांना या अनुदानाने थेट पाठिंबा दर्शविला.
या विकृतीच्या परिणामी, विद्यार्थ्यास विशिष्ट देखरेखीची आवश्यकता असते. हे थेट एड्स ऑटिझम स्पेक्ट्रम डिसऑर्डर असलेल्या विद्यार्थ्यांना समर्थन देखील देतात. हा दीक्षांत समारोह ऑफर, एकीकडे, विद्यार्थ्यांना मदत आणि अनुदान ज्याला अपंगत्व किंवा आचरण डिसऑर्डरमुळे शैक्षणिक समर्थनाची आवश्यकता असते.
दुसरीकडे, अनुदान देखील ज्या विद्यार्थ्यांना शैक्षणिक समर्थनाची विशिष्ट आवश्यकता उच्च क्षमतांशी संबंधित आहे त्यांचे लक्ष्य आहे. या वैशिष्ट्यांच्या शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करतांना, तळांचा काळजीपूर्वक सल्ला घेणे आवश्यक आहे आणि तसेच अर्जदारांनी पूर्ण केलेल्या आवश्यकता काय आहेत हे देखील तपासणे आवश्यक आहे.
या प्रकरणात, विद्यार्थ्यास आवश्यक शैक्षणिक समर्थनाची विशिष्ट आवश्यकता सिद्ध करणे आवश्यक आहे आपण शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करता तेव्हा. ज्या शैक्षणिक केंद्रामध्ये विद्यार्थी अभ्यास करतात त्यामधून या विषयावर चर्चा झालेल्या विषयाच्या संदर्भात कुटुंबास स्वारस्याची माहिती देखील देऊ शकतेः शिष्यवृत्ती आणि अनुदान.
विशेष शैक्षणिक गरजा असलेल्या मुलांच्या अडचणी
जेव्हा मुल, तरूण किंवा प्रौढ व्यक्तीला विशेष शैक्षणिक गरजा (एसईएन) असतात तेव्हा त्यामध्ये अडचणी दर्शवितात:
- अडचणी शिकणे, शाळा किंवा इतर शैक्षणिक संस्थांमध्ये सामान्य वातावरणात मूलभूत कौशल्यांच्या संपादनात.
- आरोग्य समस्या, सामाजिक, भावनिक किंवा मानसिक.
- विशिष्ट शिक्षण अडचणी (वाचन, लेखन, माहिती समजून घेणे इ.)
- सेन्सररी किंवा शारीरिक गरजा (श्रवण कमजोरी, व्हिज्युअल कमजोरी, शारीरिक अडचणी ज्यामुळे सामान्य विकासावर परिणाम होऊ शकतो)
- संप्रेषण समस्या स्वत: ला व्यक्त करण्यासाठी किंवा इतर काय बोलत आहेत हे समजून घेण्यासाठी
- वैद्यकीय परिस्थिती किंवा आरोग्य
मुले आणि तरुण वेगवेगळ्या दराने प्रगती करू शकतात आणि चांगल्या प्रकारे शिकण्यासाठी भिन्न मार्ग आहेत. शिक्षणातील व्यावसायिक आणि मानसोपचारशास्त्र त्यांनी त्यांचे वर्ग, त्यांचे सत्र आयोजित करण्यासाठी हे लक्षात घेतले पाहिजे आणि अशा प्रकारे मुले किंवा तरुणांच्या वैयक्तिक गरजा योग्य प्रकारे शिकविण्यास सक्षम व्हावे. ज्या मुले किंवा तरुण लोक अधिक हळू हळू प्रगती करतात किंवा ज्यांना एखाद्या क्षेत्रात विशेष अडचणी आहेत त्यांना त्यांच्या शिक्षणात यश मिळविण्यास अतिरिक्त मदत मिळावी.
विशेष शैक्षणिक गरजा: मूलभूत तत्त्वे
अशी अनेक मूलभूत तत्त्वे आहेत जी एसईएन असलेल्या मुलांच्या शिक्षणाशी संबंधित आहेत. SEN असलेल्या मुलांसमवेत काम करताना खालील मुद्द्यांना लक्षात ठेवणे महत्वाचे आहे:
- एखाद्या मुलास एसईएन असल्यास, त्या शिक्षणास विचारात घेतले पाहिजे आणि मुलाच्या वैयक्तिक गरजा, त्यांची लय आणि त्यांची शिकण्याची शैली अनुकूलित केली पाहिजे. हे एक व्यापक, संतुलित आणि संबंधित शिक्षण असले पाहिजे.
- पालकांची मते विचारात घेतली पाहिजेत आणि मुलाच्या इच्छे ऐकल्या पाहिजेत.
- एसईएन असलेल्या मुलांच्या गरजा काही बाबतीत बाह्य तज्ञांनी भाग घ्याव्या लागतील.
- आपल्या मुलावर परिणाम घडवणा all्या सर्व निर्णयांमध्ये पालकांचा आवाज असायला हवा.
- जेव्हा मुलांचे संगोपन करण्याची वेळ येते तेव्हा पालक सर्वात महत्वाचे लोक असतात.
योग्य मदत मिळवा
मुलांची पहिली वर्षे, सेनची ओळख पटताच मुलाच्या गरजेनुसार मदत घेणे आवश्यक असेल. मुलांच्या शारीरिक, भावनिक, सामाजिक आणि बौद्धिक विकासासाठी जीवनाची पहिली वर्षे महत्त्वपूर्ण वेळ असते. आपल्यास आपल्या मुलास विकासात्मक समस्या असू शकतात असे वाटत असल्यास, त्यास जाऊ देऊ नका, आपल्या मुलाच्या परिस्थितीचे आकलन करण्यासाठी आवश्यक ती मदत घेण्यासाठी आपण त्वरीत आपल्या डॉक्टरकडे जावे.
मग आपण आपल्या मुलाच्या शाळेत त्यांच्या शिक्षकांशी बोलण्यासाठी जाणे आवश्यक आहे आणि वर्गात काही अडचण देखील त्यांच्या लक्षात आली आहे की नाही ते मूल्यांकन करा. SEN ने मुलांना मदत करण्याची जबाबदारी शाळेने घेणे आवश्यक आहे. आपण शाळेत प्रश्न विचारू शकताः
- आपण माझ्या मुलाला एक प्रकारची समस्या येत आहे असे वाटते का?
- माझा मुलगा इतर वर्गमित्रांसारखाच स्तरावर काम करण्यास सक्षम आहे काय?
- माझ्या मुलाला अतिरिक्त समर्थनाची आवश्यकता आहे?
- अडचणी असलेल्या मुलांना मदत करण्यास शाळेत पुरेशी स्त्रोत आहेत? कोणत्या?
जर एसईएन असलेली मुलाची शाळा सहमत आहे की त्यांच्याकडे काही भागात सेन आहे, तर ते शोधण्यासाठी योग्य ती पावले उचलण्याची आवश्यकता आहे. ते कदाचित आपल्या कौशल्याचे मूल्यांकन करण्यासाठी किंवा इतर व्यावसायिकांसह संभाव्य अडचणी शोधण्यासाठी काही चाचण्या घेण्यासाठी शालेय मानसशास्त्रज्ञांकडे पाठवतील. याव्यतिरिक्त, ए ची मदत शैक्षणिक सल्लागार हे मुलासाठी आवश्यक असेल कारण ते त्यांच्या स्वत: च्या गतीने अभ्यास करण्यास मदत करेल.
एसईएन असलेल्या मुलांची काळजीपूर्वक काळजी घ्यावी जेणेकरून त्यांची क्षमता त्यांच्या जास्तीत जास्त वाढेल त्याच्या वयाच्या इतर मुलांशी तुलना न करता, परंतु त्याच्या क्षमता आणि तो मिळवू शकतील अशा सर्व गोष्टी विचारात घेत.
संक्षिप्त आणि स्पष्ट मार्गाने सादर केलेल्या या माहितीबद्दल धन्यवाद.